نقش و کارکرد مولفۀ طبیعی سازی در خوانایی ترجمۀ رضا عامری از رمان موسم هجرت به شمال

نوع مقاله : علمی پژوهشی(عادی)

نویسندگان

1 گروه زبان وادبیات فارسی، عضو هیات علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ، تهران، ایران

2 گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بوعلی سینا،‌همدان،‌ایران

چکیده

طبیعی‌سازی از مولفه‌های همگانی‌ ترجمه است که درآن مترجم با بهره‌مندی از فرآیند خلاقیت‌های ویژه همچون کاربست معیارها، اصطلاحات کنایی مناسب، کامل کردن جملات، جایگزین‌کردن عبارات ساده به جای ساختارهای پیچیده، افزایش معنای واژگان یا تغییر آنها متناسب با معنا، زبان ترجمه را عادی و طبیعی می‌نماید. از نظر بیکر، این راهکار به پررنگ نشان‌دادن ویژگی‌های زبان مقصد گرایش دارد و از الگوهای متعارف و رایج آن زبان پیروی می‌کند. در این پژوهش با تکیه بر الگوی مونا بیکر و با روش توصیفی-تحلیلی، انواع طبیعی‌سازی در ترجمۀ رضا عامری از رمان «موسم الهجرة الی الشمال» و میزان سبک‌آفرینی او در ارائۀ ترجمه‌ای خوانا از رمان یادشده مورد ارزیابی و سنجش قرارگرفته‌ است. برآیند پژوهش نشان می‌دهد که مترجم از رهگذر طبیعی‌سازی، متن مقصد را به افق معنایی خوانندۀ فارسی زبان به‌گونه‌ای نزدیک نموده که باعث خوانایی متن شده و با ارائۀ واژگان، نحو و سبک طبیعی، ترجمه‌ای با مختصّات و سبک فردی و خواننده‌محور ارائه نموده‌ است. برآیند پژوهش نشان می‌دهد که مترجم از رهگذر طبیعی‌سازی، متن مقصد را به افق معنایی خوانندۀ فارسی زبان به‌گونه‌ای نزدیک نموده که باعث خوانایی متن شده و با ارائۀ واژگان، نحو و سبک طبیعی، ترجمه‌ای با مختصّات و سبک فردی و خواننده‌محور ارائه نموده‌ است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The role of the Normalisation component in the readability of Reza Ameri's translation of the novel The Season of Emigration to the North

نویسندگان [English]

  • HAMID AGHAJANI 1
  • solmaz ghafari 2
1 Member of the academic faculty of the Ministry of Science, Research and Technology, Tehran, Iran
2 Department of Language and Arabic Literature Group, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
چکیده [English]

Naturalization is a universal translation in which the translator benefits from a process of special creativity such as the use of criteria, appropriate metaphorical terms, completing sentences, substituting simple expressions for complex structures, increasing the meaning of words or changing them according to the meaning of the language. Makes translation normal. According to Baker, this approach tends to highlight the characteristics of the target language and follows the conventional patterns of that language. In this research, based on the model of Mona Baker and with a descriptive-analytical method, the types of naturalization in Reza Ameri's translation of the novel "Season of Emigration to the North" and the extent of his style in providing a legible translation of this novel have been evaluated. The result of the research shows that the translator, through naturalization, has brought the target text closer to the semantic horizon of the Persian-speaking reader in a way that makes the text legible by presenting words, syntax and natural style, he has provided a translation with individual coordinates and style. The result of the research shows that the translator, through naturalization, has brought the target text closer to the semantic horizon of the Persian-speaking reader in a way that makes the text legible by presenting words, syntax and natural style, he has provided a translation with individual coordinates and style.

کلیدواژه‌ها [English]

  • universal translation
  • Normalisation
  • Season of Emigration to the North
  • Al-Tayyib Saleh
  • Reza Ameri
References
Austinova, M. (2019). Tarjomeh [Translation]. (F. Mirza Ebrahim Tehrani, Trans.). 3rd ed. Tehran: Ghatreh Publishing.
Ahmadi, B. (2021). Sakhtur va tavil-e matn [Text structure and interpretation]. 16th ed. Tehran: Markaz Publishing.
Baker, M., & Gabriela, S. (2017). The Routledge encyclopedia of translation studies. London: Routledge.
Baker, M. (1993). Corpus linguistics and translation studies: Implications and applications. In M. Baker, G. Francis, & E. Tognini-Bonelli (Eds.), Text and technology: In honour of John Sinclair (pp. 233-250). Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.
Baker, M. (1996). Corpus-based translation studies: The challenges that lie ahead. In H. Somers (Ed.), Terminology, LSP and translation (pp. 175-186). Amsterdam: John Benjamins.
Basnett, S. (2012). Studies in translation. (F. Abdelmotaleb, Trans.). Damascus: Ministry of Culture.
Gentzler, E. (2014). Translation and translation theory in the 21st century. (A. Saleh, Trans.). 2nd ed. Tehran: Hermes Publishing.
Ippolito, M. (2013). Simplification, explicitation and normalization: Corpus-based research into English to Italian translations of children's classics. Cambridge Scholars.
Kenny, D. (2001). Lexis and creativity in translation: A corpus-based study. Manchester: St. Jerome Publishing.
Lederer, M. (1994). La traduction aujourd'hui, le modèle interprétatif [Translation today, the interpretive model]. Paris: Hachette.
Nadimiyan, R., & Hajmomen, H. (2012). Sakht va baft dar tarjomeh matn-e dini [Structure and texture in the translation of religious texts: A comparative study of two translations of Nahj al-Balagha; Shahidi and Dashti]. Arabic Literature Journal, 5(1).
Rais, K., Haus, J., & Schäfer, C. (2013). Naqd-e tarjomeh dar porou-ye ravesh-e zabanshenasi-ye naqshgara [Translation criticism in the light of the generative linguistic approach]. (G. Saiednia, Trans.). Tehran: Ghatreh Publishing.
Reykor, P. (2013). Darbareh-ye tarjomeh [On translation]. (M. Kashigar, Trans.). Tehran: Horizon Publishing.
Saleh, F. (2019). Fi al-riwayah al-arabiyyah al-jadidah [On the modern Arabic novel]. Beirut: Dar al-Arabiyyah lil-Alum Nashirun.
Saleh, T. (1997). Mawsim al-hijrah ila al-shamal [Season of migration to the North]. Beirut: Dar al-Jil.
Saleh, T. (2016). Season of migration to the North. (R. Amery, Trans.). 2nd ed. Tehran: Cheshmeh Publishing.
Safaviyan, K. (2015). Haft goftar darbareh-ye tarjomeh [Seven talks on translation]. 12th ed. Tehran: Markaz Publishing.
Sayyadani, A., & Heydarpour Marand, H. (2022). Baz-arayihaye zabani dar tarjomeh-ye roman-e al-nawm fi haql al-karz az Zahra Georgis bar asas-e elgou-ye ham-tarazi-ye Malone [Linguistic restructurings in the translation of the novel "Sleep in the Field of Cherries" by Zahra Georgis based on Malone's alignment pattern]. Linguistic Research in Foreign Languages, 12(4), 489-514.
Tahmasebi, A., Hemayouni, S., & Saberi, S. (2013). Layers of language and extralinguistic context in translation equilibrium. Journal of Translation Studies in Arabic Language and Literature, 3(7), 151-176.
Va'ezian, H. (2012). Peykareh-haye zabani va tarjomeh [Linguistic structures and translation]. Tehran: Ghatreh Publishing.
Newbert, A., & Gregory, S. (2022). Al-tarjumah wa 'ulum al-nass [Translation and text sciences]. (M. Hamidi, Trans.). Riyadh: King Saud University.
Seleskovitch, D., & Lederer, M. (2001). Interpreter pour traduire [Interpreting for translation]. Paris: Didier Erudition.