بررسی واژه های هندی و گجراتی موجود در پنج فصل نخست شکند گمانیک ویچار

نوع مقاله : علمی پژوهشی(عادی)

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی زبان‌های باستانی ایران-پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی-تهران-ایران

2 استادیار گروه ادبیات فارسی دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران

چکیده

در این پژوهش واژه‌هایی که در پنج فصل نخست شکند گمانیک ویچار توسط پازند‌نویس از زبان هندی و گجراتی در متنِ پازند آورده شده است، به همراه صورت پازند، پهلوی، برگردان فارسی واژه‌ها، ریشه‌شناسی و صورت باستانی آنها مورد بررسی قرار می‌گیرد. کتاب شکند گمانیک ویچار را نویسندۀ آن که مَردان‌فرُوخا پسر هُرمِزددات نام دارد، پس از سفر به هندوستان تألیف کرده است و چون با سفر به هندوستان با زبان گجراتی پارسی آشنایی پیدا کرده و پازند‌نویسِ متنِ کتاب نیز از پارسیان هند بوده است، به همین سبب واژه‌هایی از زبان هندی و گجراتی در تمام فصل‌های این کتاب آمده است. نویسندگان این مقاله که آشنایی کامل با زبان هندی و گجراتی دارند، همۀ این واژه‌ها را در زبان هندی و گجراتی یافته و مورد مطالعه قرار داده‌ اند. در این پژوهش مشخص گردید که نویسندۀ کتاب و پازند‌نویس چون زبانشان گجراتی پارسی بوده است، برای بسیاری از واژه‌ها صورت هندی و گجراتی پارسی را به کار برده‌اند و همۀ واژه‌های هندی و گجراتی خالص که در پنج فصل نخست وجود داشت مورد بررسی قرار گرفت و صورت‌های آوانویسی نیز چون به صورت آوانویسی هندی با خط اوستایی آورده شده است، مورد بررسی قرار گرفت و برای هر واژه مقولۀ دستوری و جنسی که آن واژه در زبان هندی و گجراتی (مذکر، مؤنث، خنثی) دارد، آورده شد و در مورد هر واژه به صورت جداگانه یادداشت‌هایی ارائه گردید. این مقاله حاصل کشفی است که برای نخستین بار در جهان توسط نویسندۀ مسئولِ آن صورت گرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigation of Hindi and Gujarati words in the first five chapters of shikand Gumanik Vichar

نویسندگان [English]

  • Poorchista Goshtasbi Ardakany 1
  • Narges Jaberinasab 2
1 Ph.D Candidate in Ancient Iranian Languages-Institute for Humanities and Caltural Studies-Tehran-Iran
2 Assistant Professor, Islamic Azad University- South Tehran Branch.Tehran, Iran.
چکیده [English]

In this research, the words that are given in the first five chapters of ShikandGumānīkVichār by the author of the Pāzand text from Hindī and Gujarātī in the Pāzand text, along with Pāzand, Pahlavi form, Persian translation of words, etymology and their ancient form, are examined. The book ShikandGumānīkVichār was written by Mardānfarōkha, the son of Hōrmezddāt, after his trip to India and became acquainted with the Pārsī Gujarātī language during his travel to India, and also the author of the text of Pāzand of the book was one of the Pārsīs of India,that is why many words from Hindī and Gujarātī are mentioned in all the chapters of this book. The authors of this article, who are fully acquainted with Hindī and Gujarātī, have found and studied all these words in Hindī and Gujarātī. In this study, it was found that the author of the book and the author of the Pāzand, because their language was Pārsī Gujarātī, they used the Hindī and Pārsī Gujarātī forms for many words, and all the pure Hindī and Gujarātī words that existed in the first five chapters were examined, and the transliteration forms were also examined because they are given in Indian transliteration with Avestan script and for each word, the grammatical and gender category that the word has in Hindī and Gujarātī(masculine,feminine,neuter)was given, and notes were provided for each word separately. This article is the result of a discovery made for the first time in the world by its responsible author.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shikand Gumānīk Vichār"
  • Pāzand"
  • Pahlavi"
  • Hindī"
  • Gujarātī"
  • Etymology"
  • "
  • Indian transliteration
اعظم­لطفی، فرزانه (1399). مطالعۀ تطبیقی واژگان مشترک زبان سنسکریت و فارسی. پژوهش­های زبان­شناختی در زبان­های خارجی، 10 (2)، 272-283. https://doi.org/10.22059/jflr.2020.304843.732
آموزگار، ژاله (1396). زبان، فرهنگ و اسطوره. تهران: معین.
آموزگار، ژاله (1399).  از گذشته­های ایران. تهران: معین.
جالبی، جمیل (2008). قدیم اردوکی لغت. پاکستان. https://archive.org/details/QadeemUrduKiLughatByDrJameelJalbi
حسن­دوست، محمد (1395). فرهنگ ریشه­شناختی زبان فارسی. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
دهخدا، علی اکبر (1376).  لغت­نامه، ذیل مدخل «نریوسنگ». تهران: دانشگاه تهران.
شکیبا، پروین (1380). شرح و ترجمۀ کامل متن پازند شکند گمانیگ ویچار ایلینویز. آمریکا.
فره­وشی، بهرام (1390).  فرهنگ زبان پهلوی. تهران: دانشگاه تهران.
گشتاسبی اردکانی، پورچیستا (1402). بررسی نام کتاب شِکَند گُمانیک ویچار و دلیل نامگذاری کتاب با این نام. زبانشناخت، 14 (1). https://doi.org/10.30465/LS.2022.36450.1966
هدایت، صادق (1322). گزارش گمان­شکن. چاپ نخست. تهران: جاویدان.
 
Asha, Raham (2015). šak-ud-gumānīh-vizār The Doubt-removing book of Mardānfarrox. Paris:  Ermān. https://archive.org/details/s-gv_20211222
Bartholomae, Ch. (1961). Altiranisches Wӧrterbukh, Zusammen mit den Nacharbeiten und Vorarbeiten. Strassburg:Karl J. Trubner, 1904, reper. Berlin-NewYork. Walter de Gruyter. https://doi.org/10.1515/9783111471778
Belsare, M. b. (1993). An Etymological Gujarati-English Dictionary. New Delhi. https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.325084
Cereti, Carlo G. (2005). Some Notes on the Škand Gumānīg Wizār. Wiesbaden.
Cereti, Carlo G. (2013). “Mardānfarrox ī Ohrmazddādān’s Škand Gumānīg Wizār on Judaism and Christianity”. Nāme-ye Irān-e Bāstān 12/1-2, pp. 47-66. 
Cereti, Carlo G. (2014). “ŠKAND GUMĀNĪG WIZĀR.” Encyclopaedia Iranica.
Dave, Trimbaklal (1935). A STUDY OF THE GUJARĀTI LANGUAGE IN THE 16TH CENTURY, LONDON. https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.143061
De Menasce, J. P. (1945). Škand-Gumānīk Vichār. Fribourg.
Delacy, Richard (2019). MINI HINDI DICTIONARY HINDI-ENGLISH ENGLISH-HINDI. North America, Latin America and Europe Tuttle Publishing. Printed in China
Forbes, Duncan (1857) DICTIONARY , HINDUSTANI AND ENGLISH, London. https://archive.org/details/dictionaryhindus00forb
Goshtasbi Ardakany, Poorchista (2022). Pāzand Facts and General Rules of Pāzand Writing. Asian Culture and History. Canadian Center of Science and Education.  14, (2). 1-18 https://doi.org/10.5539/ach.v14n2p1
Grierson, G. A. (1908). LINGUISTIC SURVEY OF INDIA VOL. IX INDO-ARYAN FAMILY CENTRAL GROUP PART II, SPECIMENS OF RAJASTANI AND GUJARATI. Motilal Banarsidass. Delhi. https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.34951
Jamasp-Asana, H. D. J. and West, E. W. (1887). Shikand-Gumanik Vijar. Bombay. https://archive.org/details/dli.granth.88448
Jamasp-Asana, J. D. M. (1877). PAHLAVI, GUJARATI AND ENGLISH DICTIONARY. Vol. I. Bombay. https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.56558
Jamasp-Asana, J. D. M. (1879). PAHLAVI, GUJARATI AND ENGLISH DICTIONARY. Vol. II. Bombay. https://archive.org/details/dli.csl.7740
Jamasp-Asana, J. D. M. (1882). PAHLAVI, GUJARATI AND ENGLISH DICTIONARY. Vol. III. Bombay. https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.49517
Jamasp-Asana, J. D. M.  (1886). PAHLAVI, GUJARATI AND ENGLISH DICTIONARY. Vol. IV. Bombay. https://archive.org/details/dli.granth.88277
MacKenzie, D., n. (1986). A Concise Pahlavi Dictionary, Oxford University Press, London.
McGregor, R. S. (2006). Oxford Hindi-English Dictionary. New York. https://archive.org/details/the-oxford-hindi-english-dictionary
McGregor, R. S. (1987). OUTLINE OF HINDI GRAMMAR WITH EXERCISES. published by Oxford University Press. New York. https://archive.org/details/OutlineOfHindiGrammar
Monier-Williams, Monier, Sir (1999). A SANSKRIT-ENGLISH DICTIONARY. Motilal Banarsidass. Delhi. https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.31959
Muhajir Ali Mus, Raza (1988). URDU-ENGLISH DICTIONARY. Ferozsons Ltd., https://archive.org/details/feroze-sons-urdu-english-dictionary  
Neryosang, translator (1913). SHIKAND GUMANIK VICHAR. in Ervad Shariarji D. Bharucha, editor, Collected Sanskrit writings of the Parsis. Pt. IV, Bombay.
Nyberg, H. s. (1964). A Manual of Pahlavi. vol. 2, Wiesbaden.    
Platts, John. T. (1983). A DICTIONARY OF URDU CLASSICAL HINDI, AND ENGLISH. Delhi. https://archive.org/details/dli.ernet.522369
Raffaelli, Enrico (2009). “The Astrological Chapter of the Škand Gumānīg Wizār.” Kayd. Studies in the History of mathematics, Astronomy and Astrology in Memory of David Pingree. Roma 105–27.
Rhys Davids, T. W. & Stede William (2009). The Pali text Societyʼs Pali-English Dictionary. https://archive.org/details/PTSPaliEnglishDictionary
Schuermann, Volker (2001). Bollywood Dictionary. Compiled and printed in Germany, April 2001 Converted into PDF in March 2003.
Suthar, Babu (2003). Gujarati-English learnerʼs Dictionary. Department of South Asia Studies University of Pennsylvania 820 Williams Hall 36th and Spruce Philadelphia PA 191104. https://archive.org/details/guj-eng-dictionary
Thrope, Samuel Frank (2012). “Contradictions and Vile Utterances: The Zoroastrian Critique of Judaism in the Škand Gumānīg Wizār.” University of California. Berkeley. https://doi.org/10.1163/1573384X-20130303
Thrope, Samuel (2015). “Unnecessary Angels: Jewish Angelology in the Škand Gumānīg Wizār.” Iranian Studies 48(1):33–53. https://doi.org/10.1080/00210862.2014.946275
Timus, Mihaela (2010). «A Browsing through the škand-Gumānīg Wizār». in: Carlo C. Cereti, Beniamino Melasecchi, Farrokh Vajifdar, eds., Varia Iranica. Orientalia Romana 7. Roma, Istituto Italiano per l’Africa e l’Oriente, 2004, pp. 73-108.(Serie Orientale Roma XCVII).” Abstracta Iranica. Revue bibliographique pour le domaine irano-aryen (Volume 30). https://doi.org/10.4000/abstractairanica.37863
Tisdall, William St. Clair (1892). A Simplified Grammar of The Gujarātī Language, LONDON. https://archive.org/details/simplifiedgramma00tisdiala
West, E. W., translator (1885). Shikand-gumanik Vijar, in his Pahlavi Texts. Part III. Oxford University press; reprint, 1994: Motilal Banarsidass, Delhi.
Yates, w. (1847). DICTIONARY HINDUSTANI AND ENGLISH. CALCUTTA. https://archive.org/details/b29297722
Yatindranatha, Sena (1911). The twentieth century Urdu-English dictionary. Allahabad. https://archive.org/details/b28994929