ترجمه در ژانر وحشت: رمان گورستان اثر نیل گیمن و ترجمة فارسی آن

نوع مقاله : علمی پژوهشی(عادی)

نویسندگان

1 استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکده حضرت نرجس(س)، دانشگاه ولیعصر(عج)، رفسنجان، ایران

2 مربی مترجمی زبان انگلیسی، دانشکده حضرت نرجس(س)، دانشگاه ولیعصر(عج)، رفسنجان، ایران

چکیده

ترجمه ابزاری مناسب است که امکان خواندن متون مختلف از جمله ادبیات وحشت را در سراسر جهان فراهم ‌می‌کند. وینه و داربلنه (نقل در ماندی، 1391) از نظریه‌پردازانی‌اند که راهبردهای هفت‌گانه‌ای را برای ترجمه معرفی می‌کنند. این راهبردها عبارتند از: وامگیری، ترجمة تحت‌اللفظی، گرته‌برداری، تغییر شکل، تغییر بیان، معادل‌یابی، و اقتباس. دیویس (2003) برای ترجمة واژگان خاص فرهنگی هفت‌راهبرد ارائه می‌دهد و سه‌راهبرد پانویس، صرف‌نظر‌کردن از ارجاع فرهنگی، و معادل‌یابی در ترجمة ژانر وحشت نقشی مهم دارند. در این پژوهش، سعی ‌شده با استفاده از شیوة اسنادی‌کتابخانه‌ای، رمان گورستان (The Graveyard) اثر نیل گیمن بررسی و چالش‌های ترجمة ژانر وحشت در ترجمة فارسی این اثر، بر اساس مدل نظری وینه و داربلنه و دیویس مورد مطالعه قرار‌ گیرد؛ بنابراین، پرسش‌های پژوهش به‌این شرح است: مترجم از چه راهبرد‌هایی برای ترجمة اثر وحشت استفاده‌ کرده‌ است؟ آیا مترجم توانسته راهبرد‌های ترجمه را بر ‌اساس ویژگی‌های ژانر وحشت به‌کار‌ گیرد و متنی با تأثیر همانند متن مبدأ بیافریند؟ نتایج نشان‌داد که مترجم از راهبرد‌های حذف، اقتباس، ترجمة تحت‌اللفظی، جابجایی و تغییر بیان استفاده‌ کرده ‌است. در بسیاری از موارد، مترجم به‌هنگام گزینش راهبرد به‌ویژگی‌های ژانر وحشت توجه لازم را نداشته و همین نیز موجب شده مخاطب به‌‌هنگام خواندن متن اصلی، احساس وحشت بیشتری را تجربه ‌کند. نتایج حاصل از این پژوهش افزون بر اینکه به‌مترجم کمک می‌کند تا نقاط ضعف و قوت ترجمه خود را شناسایی کند، بایستگی و اهمیت توجه به‌ویژگی‌های متن را برای مترجمان و دانشجویان رشتة زبان انگلیسی آشکار خواهد کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Translation of Horror Genre: “The Graveyard” Novel by Neil Gaiman and its Persian Translation

نویسندگان [English]

  • zeinab sheikhhosseini 1
  • Fateme Zand 2
  • Fatemeh Zahra Nazari Robati 2
1 language& literature. Hazratnarjes university. Rafsanjan.Iran
2 Instructor, faculty member of translation studies , Narjes university, Rafsanjan, Iran
چکیده [English]

Translation is a proper tool that provides opportunities for reading different texts including horror fiction all over the world. Vinay and Darbelnet are theorists who introduce seven strategies for translation. These strategies include: borrowing, calque, literal translation, transposition, modulation, equivalence and adaptation (cited in Munday, 2012). Davies (2003) offers seven strategies for translating culture-specific words, and three strategies of footnote, dropping cultural references and equivalence, play important roles in translating the horror genre. In this research, attempts have been made to study “The Graveyard” novel by Neil Gaiman using library research method and to study the translation challenges at horror works in Persian translation according to Vinay and Darbelnet and Davies; therefore, the following questions were raised: Which techniques the translator has used to translate the horror elements? Was the translator successful in applying translation techniques based on the features of horror genre to create the same effect as the source text? The results showed that the translator has used strategies of omission, adaptation, literal translation, transposition, and modulation and in many cases when selecting the strategies didn't pay attention to the features of horror genre and it makes the reader feel more horror when reading the original text. The results of this study, in addition to helping the translator to identify the strengths and weaknesses of his translation, will reveal the necessity and importance of paying attention to the features of the text for translators and English students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Translation Techniques
  • translation
  • horror genre
  • the grave yard
  • Neil Gaiman

مراجع

اولیائی‌نیا، هلن و دل‌زنده‌رودی، سمیه (1393). وجهیت در ترجمه: مورد‌پژوهی ترجمه‌های فارسی سبک روایی وولف در رمان The Waves. فصلنامه مطالعات زبان و ترجمه( دانشکده ادبیات و علوم انسانی)، 2، 93-73.
اولیائی‌نیا، هلن و جعفری، زهرا (1389). بررسی تطبیقی ترجمه تصویربیماری در دو ترجمه فارسی هملت. مجله نقد زبان و ادبیات خارجی،3(1 )، 21-1.
بنداروزی برازجانی، سمیه (1387). تعلیق در داستان‌های پست‌مدرن ایران. پایان‌نامه ارشد. دانشگاه گیلان.
حسینی معصوم، سید محمد و علیزاده، الهه (1394). تفاوت‌های نحوی، چالشی در ترجمه ادبی (مورد پژوهی: ترجمه ضمیر سوم شخص مفرد در غزل‌های حافظ). فصلنامه مطالعات زبان و ترجمه (دانشکده ادبیات و علوم انسانی)، 48(2)، 112-93.
راد، فریدون (1389). نقد و بررسی کتاب گورستان اثر نیل گی‌من مردگانی که زنده‌ترند. کتاب ماه کودک و نوجوان، 152 ،39-33.
زرکوب، منصوره و صدیقی، عاطفه (1392). تعدیل و تغییر در ترجمه، چالش‌ها و راه‌کارها با تکیه بر ترجمه کتاب الترجمة و ادواتها. فصلنامه پژوهش‌های ترجمه در زبان و ادبیات عربی، 3(8)، 54-35.
فضیلت‌فر، علی‌محمد و صدقی محدثه (1396). تحلیل فراگیری افعال کمکی انگلیسی در فارسی زبانان از منظر نظریه انتقال کامل/ دسترسی کامل. پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی،7(2)، 553-527.
گیمن، نیل (1388) گورستان. ترجمه کیوان عبیدی آشتیانی. تهران: افق.
ماندی، جرمی (1391) معرفی مطالعات ترجمه: نظریه‌ها و کاربرد‌ها. ترجمه علی بهرامی وزینب تاجیک. تهران: رهنما.
محمدی، زهرا (1392). آسیب‌شناسی ترجمه‌های آثار روسی به زبان فارسی (مطالعة موردی ترجمة داستان نایب چاپارخانه اثر آلکساندر پوشکین) ، پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی، 2( 2)، 147-137).
مشکوةالدینی، مهدی (1379). ساخت زبان فارسی برپایه دستور گشتاری. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
معتمدی، لادن و نوارچی، عاطفه (1397). ترجمه عناصر فرهنگی و نقش آن در استقلال متن: مطالعة موردی ترجمه کتاب کاش کسی جایی منتظرم باشد. مجله نقد زبان و ادبیات خارجی، 15 (21 )، 236-217.
مندنی‌پور، شهریار (1383). ارواح شهرزاد (سازه‌ها، شگردها و فرم‌های داستان نو). تهران: ققنوس.
میرصادقی. جمال (1388). عناصر داستان. چاپ ششم. تهران: انتشارات سخن.
هاشمی مینابادی، حسن (1383). فرهنگ در ترجمه و ترجمه عناصر فرهنگی. مطالعات ترجمه، 2(5)، 49-30.
هاوس، جولیان (1388). مقدمه بر مطالعات زبان و ترجمه. ترجمه علی بهرامی، تهران: رهنما.
Baker, M .(1992). In Other Words. A Coursebook on Translation. London: Routledge.
Carroll, N. (1987). The Nature of Horror. Aesthetics and Art Criticism, 46 (1), pp. 51-59.
Castle, M. (2007). On Writing horror. Cincinati: Writer`s Digest Books.
Davies, E. E. (2003). A goblin or a dirty nose? The treatment of culture-specific references in translations of the HarryPotter books. The Translator, 9 (1), 65–100.
Imanjani, E. Salmani, B, Fereidoni, J & Baniadam, A (2015). Translation of horror genre in Iran, national conference on new Horizons in translation studies and discourse.www. academia.edu.

Imanjani, E, (2015). The Cultural Approach towards Literary Translation: A Case Study of Horror Genre in Young Adults’ Literature, Master Thesis, Nabi Akram university. Iran.
Gaiman, N. (2008). The Graveyard Book. London: Bloomsbury.
Landais, C. (2016). Challenges and strategies for analyzing the translation of fear in horror fiction. Literary imagination, 18(3), pp. 242-254.
McKee, R. (1941). Story: substance, structure, style and the principles of Screenwriting. USA: Harper Collins.
Newmark, P. A. (1988). Textbook of Translation. New York: Prentice Hall.
Nida, E. (1964). Towards a science of translating. Leiden: E.J. Brill.
Petar, B. (2018) Translating Horror Fiction - A Case Study of Short Stories by Clive Barker. Master Thesis. J.J. Strossmayer University of Osijek.
Prohaszkova, V. (2012). The genre of horror. American international journal of contemporary research.2(4). pp. 132-142.
Radcliffe, A. (1826). On the super natural on poetry. A literary gothic. 16(1). pp. 145-152.
Smith, G. (1996). Writing horror fiction. London: A&C Black Publishers.
Sun, C. (2015). Horror from soul-gothic style in Allan Poe’s horror fiction. English language teaching. 8(5). Published by Canadian center of science and education. pp.. 94-99.
Verdonk, P. (2002). Stylistics. Oxford: Oxford University Press.
Merriam-Webster’s. (1993). Collegiate dictionary. Springfield, MA: Merriam-Webster.
پژوهشهای زبانشناختی در زبانهای خارجی
دوره 11، شماره 1
خرداد 1400
صفحه 97-114

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار