استعار‌ه‌ی دستوری در ترجمه: بررسی دو ترجمه از رمان «سالار مگس‌ها»، توسط حمید رفیعی و مژگان منصوری

نوع مقاله : علمی پژوهشی(عادی)

نویسندگان

1 گروه زبانشناسی- دانشگاه سمنان

2 کارشناسی ارشد زبانشناختی

چکیده

یکی از مفاهیم مطرح در دستور نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی، استعاره‌ی دستوری است. هدف از ارائه‌ی این مقاله، بررسی استعاره‌ی دستوری در ترجمه است. بدین منظور رمان «سالار مگس‌ها» اثر ویلیام گلدینگ به زبان انگلیسی، و دو ترجمه‌ی فارسی آن توسط مژگان منصوری و حمید رفیعی برای نمونه انتخاب، بررسیتجزیه و تحلیل و سپس مقایسه شده اند. ابتدا تمامی استعاره‌های دستوری موجود در سه فصل اول این سه اثر، استخراج و دسته‌بندی وسپس مقایسه شده‌اند. نتایج بدست آمده حاکی ازآن است که میزان استفاده از انواع استعاره‌ی دستوری در متن اصلی رمان «سالار مگس‌ها» 67/16% کل رمان بوده، کهاین میزان نسبت به دوترجمه‌ی آن توسط منصوری بامیزان 36/20% نسبت به کل و رفیعی با 27/27% نسبت به کل، کمتر بوده است. همچنین میزان بکارگیری انواع استعاره‌ی دستوری درترجمه‌ی منصوری نسبت به ترجمه‌ی رفیعی کمتر بوده است واین بدان معناست که استعاره‌های دستوری درمتن اصلی رمان درترجمه دستخوش تغییر می‌شوند. بنابراین مقاله باارائه‌ی شواهد کافی ازقیاس متن اصلی رمان باترجمه‌ها تلاش داردتااین تغییرات رانمایان سازدومیزان اختلاف آنهارادر کاربرداین مقوله‌ی زبانی نشان دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Grammatical Metaphor in Translation: The Analysis Of The Two Translations of The Novel “Lord Of The Flies” By Hamid Rafiei and Mozhgan Mansouri

نویسندگان [English]

  • Hossein Razavian 1
  • Mohsene Taheri 2
1 Department of Linguistics in Semnan University
2 ass
چکیده [English]

One of the concepts in Halliday,s Systematic Functional Grammar, is Grammatical MetaphorThe aim of this research is the analysis of grammatical metaphor in translation. Therefore, the outstanding novel “Lord Of The Flies”, by William Golding in English, and its two Persian translations by “Mozhgan Mansouri” and “Hamid Rafiei”have been chosen, studied, analyzed then compared together.Firstlyall the grammatical metaphors in the first three chapters of these three works, have been extracted and classified, then compared together. The results show that the rate of using the different kinds of grammatical metaphors in the main text of the novel “Lord Of The Flies” is %16.67 of the whole novel, which is less than its two Persian translations by Mansouri %20.36, and Rafiei %27.27. Also, the rate of using the different kinds of grammatical metaphors in Mansouri,s, is less than that of Rafiei,s, and this shows the grammatical metaphors in the main text of the novel are somewhat changed in translation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Grammatical Metaphor
  • Halliday
  • Systematic Functional Grammar(SFG)
  • Translation
  • The Novel “Lord Of The Flies”
-7 منابع
احسانی، وجیهه ( 1393 ). استعارة دستوری گذر ایی به منزلة شاخص تعیین سبک. پایان نامة کارشناس ی
ارشد دانشگاه سمنان.
احمدی، زینت ( 1393 ). تحلیل گفتمان انتقا دی استعا رة دستو ری اس مسا زی و وج هی ت در گفتمان
سیاسی فارسی و انگلیسی: رویکرد ون دایک. پایان نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه سمنان.
افتخاری، روزبه ( 1387 ). استعاره در زبان فارسی از منظرهلیدی. پایان نامة کارشناس ی ارشد ، دانشگاه
علامه طباطبایی تهران.
چاووشی، مهسا ( 1390 ). کارکرد استعارة دستوری در زبان علم. پایاننامة کارشناس ی ارشد، دانشگاه
علامه طباطبایی تهران.
استعار ة دستوری در ترجمه: بررسی ترجمة حمید رفیعی، و مژگان منصوری از رمان سالار مگ سها 95
دشتی، سیدمحمود و عرفان، حسن ( 1382 ). استعاره ، دایر هالمعارف قرآن کریم. مرکز فرهنگ و معارف
قرآن.
رضویان، حس ین و مبار کی، ساجده ( 1392 ).استعارة دستوری: شاخصی نو در تما یز زبان ادب و علم .
.24-1: پژوهش زبان و ادبیات فارسی، 31
رضویان، حس ین و احسانی، وجیهه ( 1394 ). کاربرد استعارة دستوری گذرایی در مقایسة سبک دو
: رمان(تحلیل تطبیقی سبک مدیر مدرسه و اسرار گنج درة جنی ). فصلنام هتخص صی نق د ادب ی، 29
.142 -113
زارعی عین القاضی، رضا ( 1387 ). بررس ی مقابل های اصطلاحا ت فرهن گمحو ر غزلی ات حاف ظ و
ترجمههای انگلیسی آن توسط کلارک،آربری و اسمیث. پایان نامة کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان.
شبانی، انوشه ( 1387 ). بررسی مقابلهای ترجم ة استعارات رنگ در دو ترجم ة انگلیس ی از شاهنام ة
فردوسی. پایان نامة کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان.
صیفوری، نسرین و حسینی، فاطمه ( 1389 ). استعارة دستوری در مقالات پژوهش ی پزشک ی: بررس ی
-103 : مقایسهای مجلات ایرانی به زبان انگلیسی و مجلات انگلیسی/آمریکا یی. زبا نپژوه ی، 19
.122
فراهانی،علی اکبر و حدیدی ، یاسر ( 1387 ). توجه دوباره به منشاء تکاملی زبان : استعارة گرامری نحوی
.85-51 : در زبان علم و نثر مدرن تخیلی. زبانشناسی کاربردی، 2
کهنمویی پور، ژاله ( 1385 ). نگاه مترجم به زبان مبدأ. چهارمین همایش ادبیات تطبیقی، دانشگاه تهران :
تهران.
گلدینگ، ویلیام( 1954 ). سالار مگ سها، ترجمة حمید رفیعی،( 1363 ) تهران: بهجت.
گلدینگ، ویلیام ( 1954 ). سالار مگ سها، ترجمه ی مژگان منصوری،( 1382 ) تهران: پرگل.
مبارکی، ساجده ( 1391 ). استعارة دستوری در متون علمی وادبی، پایان نامه کارشناس ی ارشد دانشگاه
سمنان.
مدرسی، یحیی ( 1368 ). درآمدی بر جامعهشناسی زبان. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
96 پژوهش های زبانشناختی در زبا نهای خارجی، دورة 9، شمارة 1، فروردین 1398
هاشمی، احمد ( 1388 ). جواهر البلاغه، ترجمة علی اوسط ابراهیمی. قم: نشر حقوق اسلامی.
Anne-Marie, Simon-Vandenbergen, Miriam-Tavernirers, University of Gent Louise-
Ravelli, University of New South Wales, Views From Systematic Functional
Linguistics, John Benjamins Publishing Company. Amsterdam / Philadelphia.
Banks, D. (2003). The evolution of grammatical metaphor in scientific writing.
Berman Antoine (1984). Lepreuve De Letranger, Wikipedia,the free encyelopdia.
Colombi, M.C. (2008). Grammatical metaphor: Academic language development in
latino students in Spanish, In H. Byrnes (Ed), Advanced language learning: The
contribution of Halliday and Vygotsky (in press). London: Continuum. Retrieved
May, 2010, from http://nhlrc.ucla.edu/2008summer/readings/colombi.pdf.
Cutting ,Joan (2002). Pragmatics And Discourse: a resource book for students. Florence,
KY,USA: Routledge.
Davidson.Donald (1978). What Metaphors Mean. The University of Chicago Press.
Eggins, S. (1994). An Introduction to Systemic Functional Linguistics, London: Pinter,.
Farahani, A. A. & Hadidi, Y. (2008). Semogenesis under scrutiny: Grammatical
metaphor in science and modern prose fiction, IJAL, 11 (2), 51-82.
Golding, William (1954). Lord Of The Flies. United Kingdom:Faber and Faber.
Golding ,William (1954). Lord Of The Flies. Canada,Toronto: Penguin Group,.
Halliday, M .A . K (1994). An Introduction to functional Grammar. Revised by christian
M. I. M .Matthiessen . New York: Arnold
Halliday, M. A. K & Matthiesen C, M.I.M (2004). An Introduction to Functional
Grammar. London: Edward Arnold Limited.
Halliday, M. A. K. (1985/1994/1998). An Introduction to Functional Grammar.London:
Edward Arnold Limited.
Martin, J. R., Matthiessen, M. I. M., & Painter, C. (1979).Working with functional
grammar. New York: Arnold.
Ravelli, J. L. (1988). Grammatical metaphor: An initial analysis, In E. Steiner & R.
Veitman (eds.) Oragmatics, Discourse and text: Somesystemically-inspired
approachespp. (133-147). London & New York: Pinter.
Sayfouri, N. (1996). Cognitive processes involved in comprehending major grammatical
features of medical English by Persian students of medicine, Proceeding of
International Conference on Intelligence and Cognitive Systems. Tehran, Iran.
Stephen king (2006). The Book That Changed My Life. The National Book Foundation.
استعار ة دستوری در ترجمه: بررسی ترجمة حمید رفیعی، و مژگان منصوری از رمان سالار مگ سها 97
Taverniers, M. (2003). Grammatical metaphor in SFL: A historiography of the
introduction and initial study of the term, In: Simon-Vandenbergen,
Taverniers&Ravelli (eds.) Grammatical Metaphor: Views from Systemic Functional
Linguistics. (Current Issues in Linguistic Theory, 236.).Amsterdam: Benjamins, 5-
33.
Thompson, J. (2004).Introducing functional grammar. London: Arnold.
Vandenbergen, S., Marie, A., Taverniers, M., & Ravelli, L. (2003). Grammatical
metaphor, views from systemic functional linguistics. Amsterdam: Benjamins.
Wardhaugh, Ronald (1932). An introduction to sociolinguistics, (Sixth Edition): Wiley-
Blackwell Publication.
دوره 9، شماره 1
طی شماره 173662/18 مورخ 22/7/1397 دفتر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی امور پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، با تغییر ترتیب انتشار نشریه از دو فصلنامه به فصلنامه موافقت شده است.
اردیبهشت 1398
صفحه 71-98