آسیب شناسی پژوهش های ریشه شناختی در حوزه بررسی وام واژه های فارسی در زبان انگلیسی (مطالعه موردی: فرهنگ واژگان فارسی در انگلیسی)

نوع مقاله : علمی پژوهشی(عادی)

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه دامغان

2 عضو هیئت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی

3 هیات علمی سازمان پ›وهش و برنامه ریزی آموزش و پرورش

چکیده

بررسی دامنه نفوذ و گسترش واژه‌های فارسی در زبان‌های مختلف از جمله موضوعات درخور توجه در حوزه پژوهش-های ریشه‌شناختی به شمار می‌آید که تاکنون به انتشار آثار داخلی و خارجی متعددی در قالب مقاله و یا فرهنگ‌های واژگانی مستقل انجامیده است. در این بین، در بین زبانهای اروپایی، زبان انگلیسی به دلایلی چند توجه بیشتری را به خود جلب نموده است به نحوی که شاهد انتشار آثار متعددی در این خصوص بوده‌ایم که از آن جمله می‌توان به فرهنگ واژگان فارسی در انگلیسی تالیف احمد میرفضائلیان (1385) اشاره نمود؛ اثری که بازبینی و نقد آن با هدف ارایه تصویری از ضعف‌ها، کاستی‌ها و اشتباه‌های آن موضوع اصلی این مقاله است. به‌طور خلاصه، کاستی‌های این فرهنگ ریشه‌شناختی در شش مقوله و به شیوه‌ای توصیفی-تحلیلی بررسی و ارایه شده است. یافته‌ها مبین آن است که معرفی واژه‌های غیرفارسی به عنوان واژه‌های فارسی، ارایه شواهد و مثالهای نامناسب، ارایه معادلهای نامناسب، معرفی سیر انتقال نادرست و ... مهمترین ضعف‌های این فرهنگ به حساب می‌آید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Critical Evaluation of Etymological Research Studies on English Words Borrowed from Persian (A Case Study: Dictionary of Persian Words in English)

نویسندگان [English]

  • Hossein Davari 1
  • Seyyed Behnam Alavimoghaddam 2
  • Reza Kheirabadi 3
1 Faculty member at Damghan University
2 Faculty Member of Organization for Educational Research and Planning
3 OERP
چکیده [English]

Research on the scope and spread of Persian words in other languages is known as a significant issue in the field of etymological studies. The findings of such studies have led to publishing various papers and dictionaries nationally or internationally. In this case, for some reasons the English language has attracted much attention. Among the works which has studied the Persian loanwords in English, Mirfazaelian (2005) work entitled "The Dictionary of Persian Words in English" is the one which has been critically reviewed and criticized in this paper. In short, the deficiencies of this work have been descriptively and analytically studied in six categories. The findings show that the introduction of non-Persian words as Persian ones, the introduction of wrong examples, the presentation of incorrect equivalents and false meanings, the presentation of wrong transfer from Persian to English and so on are the main shortcomings seen in this etymological dictionary.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dictionary criticism
  • Etymology
  • Persian word
  • English language
  • semantic change

مراجع

آذران، حسین (1382‏)‏‏. واژه‌های ایرانی در سوئدی. تهران: نشر بلخ.
آقاگل­زاده، فردوس؛ داوری، حسین (1384). واژگان معرب فارسی در فرهنگ ریشه­شناختی آکسفورد، پژوهش زبان و ادبیات فارسی، 5: 158-147.
آقاگل­زاده، فردوس؛ داوری، حسین (1393). فرهنگ ریشه­شناسی واژه­های فارسی در زبان انگلیسی (توصیفی-تحلیلی). تهران: انتشارات علمی.
انوری، حسن (‏1382). فرهنگ بزرگ سخن (8 جلد)‏، چاپ دوم. تهران: انتشارات سخن.
پادشاه، محمد (‏1363). فرهنگ جامع فارسی آنندراج (7 جلد)، زیر نظر محمد دبیرسیاقی، چاپ دوم. تهران: انتشارات خیام.
پورداود، ابراهیم (1331). هرمزدنامه. تهران: انجمن ایران شناسی.
تبریزی، محمد­حسین بن­خلف (1370). برهان قاطع (5 جلد)، به اهتمام محمد معین، چاپ ششم. تهران: انتشارت امیرکبیر.
چوهدری، شاهد (1357‏). فرهنگ واژه‏های فارسی در زبان اردو. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
حسن­دوست، محمد (1383). فرهنگ ریشه­شناختی زبان فارسی. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
داوری، حسین، ایرانمهر، ابوطالب (1390). بررسی ریشه­شناختی واژه­های فارسی در زبان اسپانیایی، مجله مطالعات ایرانی، 19 : 202-175.
داوری، حسین (1384). واژگان فارسی در زبان انگلیسی. پایان نامه کارشناسی ارشد زبان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس تهران.
داوری، رضا و داوری، حسین (1388). ضرورت بازنگری در بخش ریشه­شناسی فرهنگ سخن. ادب و زبان،  25: 71-55.
دهخدا، علی­اکبر (1377). لغت نامه، چاپ دوم. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
دیهیم، گیتی (1371). واژه­های دخیل فارسی در فرانسه، فرهنگ،13: 58-33.
سجادیه، محمد­علی (1364). واژه‎های ایرانی در زبان انگلیسی، با نگرش فریدون جنیدی. تهران: انتشارات بنیاد نیشابور.
شیر، السید ادی ( 1908). کتاب الالفاظ الفارسیه المعربه. بیروت.
صفائیان، کامران (1380). ایران و ایرانی در زبان انگلیسی . تهران: نشر باز.
گوشه­گیر، علاالدین (1382). واژه­های دخیل فارسی در زبان فرانسه، پژوهشنامه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی، 37
معین، محمد (1360). فرهنگ فارسی معین، چاپ چهارم. تهران: انتشارات امیرکبیر.
میرفضائلیان، احمد (1385) واژگان فارسی در انگلیسی. تهران: فرهنگ معاصر.
 
Barnhart, R. (1999). Chambers Dictionary of Etymology. London: Chambers (CHD)
Brown, L. (1993). The New Shorter Oxford English Dictionary (2 vol). Oxford. Clavendon Press.  (SOD)
Grove, P. B. (2002). Webster’s Third International Dictionary (3 vol). Massachusetts: Meriam Company.  (WTI)
Kleindler, S. (1997). The American Heritage Dictionary. Dell Publishing. (AHD)
Onions, C.T. (2003). The Oxford Dictionary of English Etymology. Oxford: Oxford University Press. (ODE)
Partridge, E. (1991). Origins: An Etymological Dictionary of Modern English. Routledge.  (ORG)
Skeat, W. (1993). Concise Dictionary of English Etymology. Wordsworth Edition Ltd. (CDE)
Stein, M. J. (1998). Random House Webster’s. Random House Group. (RHW)
The Oxford English Dictionary (12 vol), (1978). Oxford: Oxford University Press. (OED)
پژوهشهای زبانشناختی در زبانهای خارجی
دوره 8، شماره 1
فروردین 1397
صفحه 105-122

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار