نقش دستور در روند آموزش زبان روسی

نوع مقاله : علمی پژوهشی(عادی)

نویسندگان

1 استاد گروه زبان روسی، دانشکده زبان‌ها و ادبیات خارجی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری آموزش زبان روسی، دانشکده زبان‌ها و ادبیات خارجی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هدف اصلی و نهایی آموزش زبان روسی، به‌عنوان زبان خارجی، همانند آموزش هر زبان خارجی دیگر، کاربرد زبان به‌عنوان ابزار ارتباط است. در راستای این هدف، آموزش دستور زبان از جایگاهی اساسی و کلیدی برخوردارست. در آموزش زبان روسی، دستور زبان مهمترین جنبة آموزشی آن است. روش‌شناسی آموزش زبان روسی، به‌عنوان زبان خارجی (Методика обучения РКИ) با تاکید بر اهمیت غیر قابل انکار و نقش کلیدی دستور در روند آموزش زبان، مهمترین مسئله در ارتباط با آن را لزوم بکارگیری رویکرد ارتباطی (Коммуникативный подход) به‌عنوان موثرترین و اثربخش‌ترین روش آموزش در شکل‌گیری مهارت و توانش دستوری با هدف تسلط بر زبان به‌عنوان ابزار ارتباط عنوان می‌کند. اجرای رویکرد ارتباطی در آموزش دستور به‌دانشجویان مستلزم زیرساخت‌ها و پیش‌نیازهایی است که سامانة سنتی آموزش زبان روسی با روش غالب دستور-ترجمه (Грамматика-переводный метод)، قادر به‌‌پاسخگویی به‌این نیازها نیست. در راستای رفع این نیازها، یکی از اقدامات اساسی بازنگری در کلیه مولفه های سامانة آموزش، بویژه محتوا و شیوة سازماندهی آن برپایة اساسی‌ترین اصول روش‌شناسی آموزش زبان روسی به‌عنوان زبان خارجی است. پژوهش حاضر اهمیت و نقش دستور زبان در آموزش زبان روسی و جایگاه رویکرد ارتباطی در آموزش آن را مورد بررسی قرار داده و با توجه به‌چالش‌های موجود در این زمینه؛ راهکارهای روش‌شناسی آن‌ها را ارائه کرده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Grammar in the Process of Teaching Russian

نویسندگان [English]

  • Seyed Hassan Zahraee 1
  • Layla Gholinejad Bodagh 2
1 Russian Languages Department, University of Tehran,
2 Department of Russian Languages, Faculty of Foreign Languages and Literature, University of Tehran, Iran
چکیده [English]

The main and ultimate goal in teaching Russian as a foreign language, such as teaching any foreign language, is to use the language as a communication tool. In line with this goal, grammar education has a key role. Grammar is the most important educational aspect in Teaching Russian. The methodology of teaching Russian as a foreign language with emphasis on the undeniable importance and key role of grammar in the process of language teaching, the most important issue in relation to it is the necessity of applying communication approach as the most effective and effective method of teaching in the formation of grammatical skills and ability with the aim of language proficiency as a communication tool. Implementing a communication approach in teaching grammar to students requires infrastructures and prerequisites that the traditional Russian language teaching system is unable to meet these needs through the dominant grammar-translation method. In order to meet these needs, one of the basic measures is to revise all components of the education system, especially the content, and how to organize it based on the most basic principles of the methodology of teaching Russian as a foreign language. The present study examined the importance and role of grammar in Russian language teaching and the position of communication approach in its education and presented their methodological solutions according to the challenges in this field.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Russian grammar as a foreign language
  • grammatical knowledge
  • grammar skills
  • grammatical competence
  • communication approach
  • methodological principles of teaching Russian as a foreign language
بابازاده، جمیله (1378). سنت ها و رویکرد ها: زبان یا زبان و فرهنگ. پژوهش زبانهای خارجی. 44. 12-5.
حدادی، محمدحسین، صدری، ندا (1399). بررسی مقایسه ای روش تدریس معلم محور و روش تدریس متعلم محور در آموزش دستور زبان آلمانی به عنوان زبان خارجی. پژوهشهای زبانشناختی در زبانهای خارجی، (10)4، 733-722.
رحال زاده، رضا (1386). روش های برتر تدریس با تاکید بر انواع طراحی آموزشی. چاپ دوم. تهران: جهاد دانشگاهی، واحد تربیت معلم.
زهرایی، سید حسن (1382). دستور آموزشی زبان روسی. تهران: انتشارات سمت. 
 
Азимов, Э. Г., Щукин, А. Н. (2009). Новый словарь методических терминов и поняти
 (теория и практика обучения языкам). – М.: Издательство ИКАР.
Анисимова, Л. В. (2007). О некоторых сторонах совершенствования преподавания русского языка как иностранного. Вестник РУДН, сер. Вопросы образования: языки и специальность, № 1, С.63-79.
Величко, А. В. (2009).  Книга о грамматике. Русский язык как иностранный. 3-е изд., испр. и доп. – М.: Изд-во Моск. ун-та.
Исигалиева, Ж. А. (2017). Роль и место грамматики в обучени иностранному языку. Вестник КазАТК, № 1 (100), С. 262-268.
Карпова, Л. И. (2005). Формирование коммуникативной грамматической компетенции в неязыковом вузе (на материале английского языка): дис. … канд. пед. наук. Волгоград.
Клименко, С. В. (2018). О роли грамматики в преподавании русского языка как иностранного. Наука, образование и культура, № 9 (33), С. 40-42.
Костомаров, В. Г., Митрофанова, О. Д. (1976). Методическое руководство для преподавателей русского языка иностранцам. М.: Русский язык.
Крючкова, Л. С., (2009). Практическая методика обучения русскому языку как иространному: учеб. Пособие / Л. С. Крочкова, Н. В. Мощинская.  –М.: Флинта : Наука.
Мерзляков, С. В. (2014). Сущность иноязычной грамматической компетенциии. Пермский педагогический журнал, № 5, С. 71-75.
Пореченкова, Е. А., Казанцева, С. Ю. (2015). Формирование грамматических навыков речи на основе коммуникативной методики обучения иностранному языку в неязыковом вузе. Вестник  Московского университета, Серия 19, Лингвистика и межкультурная коммуникация, №1, С. 20-28.
Пассов, Е. И. (1989). Основы коммуникативной методики обучения иноязычному общению. -М.: Рус. Яз.
Рубцова, Е. В., Девдариани, Н. В. (2019). Коммуникативный аспект в метододике преподаваниярусского языка как иространного.  Балтийский гуманитарный журнал, Т. 8, № 2(27), С. 88-91.
Самчик, Н. Н. (2019). Практическая модель развития грамматических навыков при обучении русскому языку как иностранному в рамках коммуникативного подхода. Карельский научный журнал, Т. 8, № 2(27), С. 62-64.
Самчик, Н. Н. (2020). Развитие грамматической компетенции в рамках коммуникативного подхода к обучению русскому языку как иностранному. Балтийский гуманитарный журнал, Т. 9. № 2(31), С.155-158.
Стурикова, М. В. (2018). Этапы в обучении студентов-иностранцев грамматике русского языка. Международная научно-практическая интернет-конференция «Актуальные вопросы описания и преподавания русского языка как иностранного/неродного» (Москва, 27 ноября – 1 декабря 2017 г.): Сборник материалов / Под общ. ред. Н.В. Кулибиной. – М.,: ил. [Электронное издание]. С. 879-885. (Февраль 4, 2021).
Теплова, Н. В. (2016). Реализация коммуникативного подхода при обучении грамматике в вузе. Труды БГТУ, № 5, С. 210–213.